Η ΓΡΑΜΠΟΥΣΑ

Η προστατευόμενη πύλη είναι στην ανατολική πλευρά και οδηγεί μέσα από θολωτή στοά στο εσωτερικό του φρουρίου. Στον εκτεταμένο χώρο του βρίσκονται υπόγειες δεξαμενές που συγκέντρωναν τα νερά της βροχής, θεμέλια κτιρίων, ο ναός του Ευαγγελισμού και η πυριτιδαποθήκη, που μετατράπηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σε τζαμί.   Το φρούριο παραδόθηκε με προδοσία στους Τούρκους το 1692 και παρέμεινε στην κατοχή τους μέχρι τα χρόνια της επανάστασης του 1821, απότε καταλήφθηκε από επαναστάτες και χρησιμοποιήθηκε ως ασφαλές κέντρο θαλάσσιων επιδρομών, αλλά και πειρατίας. Ανακαταλήφθηκε από τους Τούρκους και παρέμεινε σε πλήρη ερείμωση μέχρι τα τελευταία χρόνια, που έρχισαν εργασίες αξιοποίησής του από το Υπουργείο Πολιτισμού.  Το φρούριο είναι κτισμένο πάμω σε ένα απότομο, επίπεδο ύψωμα με μοναδική πρόσβαση από την ανατολική πλευρά, όπου διαμορφώνεται ένα ελικοειδές μονοπάτι. Το σχήμα του είναι ελλειψοειδές και προσαρμόζεται στη διαμόρφωση του εδάφους με εναλλαγή ευθύγραμμων

Ο Θανάσης Δεικτάκης γεννήθηκε το 1937 στον Λαρδά – Γραμπούσα Κισσάμου. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές στο Καστέλι σπούδασε δημοσιογραφία και δημόσιες σχέσεις στην Αθήνα.  Ερευνητής της τοπικής κουλτούρας και ιστορίας, ποιητής με μοναδικά σονέτα, λαογράφος των τοπικών ηθών και εθίμων, συγγραφέας πολύτιμων βιβλίων.  Έχει εκδόσει κατά καιρούς διάφορα σημαντικά έργα όπως ο Πεζός Λόγος, Γραμβούσας Ρυθμοί, Γελάτε Κρητικά Νο1 και Νο 2, Σονέτα, Λυρικοί τόνοι, Γραμπουσιανοί Τόποι και Θρύλοι, Χανιώτες Λαϊκοί Μουσικοί που δεν υπάρχουν πια – τόμοι Α’και Β’ κ.λπ.